Afgelopen weekend veel aandacht in de media over de cliëntenstop bij jeugdbescherming Brabant. Eigenlijk geen verrassing want de problemen op de arbeidsmarkt voor de jeugdzorg zijn al een langere tijd een punt van zorg. Met de vakanties voor de deur komt er een grote uitdaging waarbij de keuze van deze bestuurder heel begrijpelijk is. Een bestuurder met lef om deze stap te maken omdat ze gewoon geen personeel meer heeft om nieuwe situaties op te pakken. De grote vraag is of we echt een arbeidsmarkt probleem hebben?
De percentages van ziekteverzuim binnen de jeugdzorg en de werkdruk zijn inderdaad hoog. Best zorgelijk want daarnaast zie ik veel professionals die met ongelofelijk veel passie hun werk doen en niet zo makkelijk nee zeggen als een kind of gezin hulp nodig heeft. Hoe zou het toch komen dat het ziekteverzuim zo hoog is? Geeft het werk zoveel stress waardoor hulpverleners kwetsbaar worden? Hebben ze de juiste bagage om hun werk goed te doen voor kinderen en gezinnen? Maken werkgevers de goede keuzes bij het binnenhalen van nieuwe contracten of staan de mooie inkoopverhalen nogal ver van de praktijk?
Als ouder weet ik wat stress doet met je lijf, je werk, je gezin en hoe verlammend het kan werken. In gesprekken met ouders is dit vaak een thema en gaat het over de stress over allerlei procedures om de juiste hulp te organiseren, over hulpverleners die niet lekker klikken met je kind of met jou als ouder. De stress van de vele verschillende hulpverleners die allemaal een klein stukje kunnen doen van de hulpvraag en ook regelmatig een nee verkopen of het advies dat je bij een ander moet zijn.
Ben eigenlijk wel benieuwd hoe ouders en kinderen naar deze situatie in Brabant kijken? Is er paniek omdat ze geen vaste jeugdbeschermer hebben en/of in een onveilige situatie zitten? Dat is zeker probleem maar ik vermoed dat er ook ouders zijn die denken: “lekker rustig en ik heb nu weer wat meer tijd om iets leuks te gaan doen met mijn gezin want al die kopjes koffie met de jeugdbescherming kosten veel tijd en geven nogal wat stress.” Quality time voor het gezin lijkt mij een goede investering, samen iets doen of juist even die 1 op 1 aandacht voor kinderen en ouders. Even de stress eraf van moeten presteren en overstappen naar tijd om elkaar beter te leren kennen en te ontspannen.
Ondertussen wordt er hard gewerkt aan een tijdelijke overbrugging met verschillende partijen in de regio want we moeten weer zo snel mogelijk terug naar normaal. Er wordt een ‘blik’ hulpverleners opengetrokken om snel bij te springen. De bestuurder van jeugdbescherming Brabant wil in de komende tijd de kwaliteit op orde krijgen. Daarbij is een goed en vast team cruciaal maar hebben we het daar echt mee opgelost en hebben professionals ook voldoende tijd om het juiste te doen? Is de werkdruk en het ziekteverzuim dan ook opgelost?
Er staan ongeveer 56.000 professionals geregistreerd bij het Kwaliteitsregister Jeugd, het register voor de HBO jeugd- en gezinsprofessionals, gedragswetenschappers en psychologen. Binnen de jeugdzorg hebben we ook de kinder- en jeugdpsychiatrie met vaak een BIG registratie, de vaktherapeuten en er is ook veel hulp van MBO-ers. Precieze aantallen heb ik niet maar met ongeveer zo’n 430.000 kinderen per jaar in de jeugdzorg kom je op een caseload van één hulpverlener op (ik denk) ongeveer drie, vier of vijf kinderen per jaar. Enig idee wat er gaat gebeuren als professionals ook echt deze caseload krijgen ? Is er dan nog steeds zoveel ziekteverzuim of wordt er een hoge werkdruk ervaren?
Mogelijk moet er nog wel iets gebeuren met de ontwikkeling van expertise en vaardigheden om ook echt breed te kunnen werken maar het tijdsprobleem en het hollen achter de feiten is dan wel voorbij. Werken vanuit rust geeft ruimte om elkaar te leren kennen, ruimte voor de menselijke maat en ruimte om als professional te ontwikkelen. Eigenlijk dezelfde ruimte die kinderen en gezinnen ook nodig hebben. De arbeidsmarkt lost dit niet op en de schone taak voor de bestuurders van gemeenten, zorginstellingen en gecertificeerde instellingen om aan de slag te gaan met de inrichting van het stelsel.